Theo thông tin từ NASA thì Việt Nam đón một phần nguyệt thực xảy ra dài nhất trong gần 600 năm trở lại đây. Đối với khu vực dễ quan sát nhất sẽ thấy nguyệt thực dài nhất trong thời gian hơn 3 giờ đồng hồ. Còn những khu vực khác ở rìa thì thời gian sẽ ngắn hơn. Việt Nam cũng là một trong những khu vực quan sát không thuận lợi nên thời gian xem chỉ được hơn 1 giờ đồng hồ. Như vậy, tại sao lại xảy ra hiện tượng này và điều kiện như thế nào thì mới gọi là nguyệt thực một phần?
Mục Lục
Việt Nam đón nhận nguyệt thực một phần
Rất tiếc Việt Nam của chúng ta chỉ nằm ở khu vực “rìa” của vùng có thể quan sát nguyệt thực một phần dài nhất thế kỷ. Theo tính toán của trang Date and Time; định vị tại TP HCM cho thấy tổng thời gian quan sát là 1 giờ, 36 phút và 56 giây. Góc nhìn từ TP HCM bất lợi bởi dự báo thời tiết cho thấy trời sẽ nhiều mây.
Trong khi đó, Canada, hầu hết nước Mỹ, hầu hết Greenland; và một phần nước Nga sẽ nằm trong vùng quan sát nguyệt thực một phần dài nhất thế kỷ thuận lợi nhất; với thời gian quan sát trọn vẹn và tỉ lệ che phủ của Mặt trăng lên tới 97%; độ che phủ đậm nên sẽ cho phép Mặt trăng chuyển màu gần như trăng máu (tức nguyệt thực toàn phần) vào rạng sáng ngày 19-11 sắp tới.
Tại Việt Nam, bạn sẽ chỉ thấy Mặt trăng ửng đỏ một góc trong một quãng thời gian ngắn; trước và sau đó là “nguyệt thực nửa tối”, tức Mặt trăng không đổi màu; mà sẽ có một chiếc bóng mờ lướt qua ở phần trên của Mặt trăng.
Thời gian quan sát tại Việt Nam ngắn vì sao?
Lý do thời gian quan sát ở Việt Nam ngắn là vì phần đầu của nguyệt thực; hoàng hôn vẫn chưa buông xuống nên không quan sát được Mặt trăng. Vào ngày 19-11, từ Việt Nam sẽ trông thấy nguyệt thực từ khi trăng mọc (17 giờ 26 phút 44 giây); đạt cực đại vào lúc 17 giờ 32 phút 49 giây. Trạng thái nguyệt thực bán phần kết thúc lúc 17 giờ 47 phút 4 giây và trạng thái nguyệt thực nửa tối; kết thúc lúc 19 giờ 3 phút 40 giây. Theo Đài quan sát Holcomb từ Đại học Butler, Indiana; lần nguyệt thực sắp tới này sẽ là nguyệt thực bán phần dài nhất thế kỷ; và cũng dài nhất trong vòng 580 năm qua.
Hiện tượng nguyệt thực xảy ra khi nào?
Nguyệt thực xảy ra khi Trái đất rơi vào điểm giữa Mặt trời và Mặt trăng; khiến Mặt trăng bị phủ chiếc bóng của chính Trái đất. Ánh sáng vẫn yếu ớt uốn cong xung quanh Trái đất; để cho Mặt trăng một độ sáng nhất định, nhưng bị bầu khí quyển Trái đất; lọc ra các bước sóng ngắn hơn, xanh hơn, chỉ chừa lại các bước sóng dài màu đỏ và cam. Khi đến được Mặt trăng, ánh sáng có màu đỏ sậm gần như màu của gỉ sắt.
Nguyệt thực là hiện tượng mặt trăng bị che khuất bởi bóng của trái đất; trước ánh sáng của mặt trời, hay còn gọi là Mặt Trăng máu; là hiện tượng thiên văn khi Mặt Trăng đi vào hình chóp bóng của Trái Đất, đối diện với Mặt Trời.
Do mặt trăng không tự phát ra ánh sáng, chúng ta nhìn thấy mặt trăng; là nhờ có ánh sáng của mặt trời chiếu vào mặt trăng, mặt trăng phản lại ánh sáng; nên chúng ta nhìn thấy mặt trăng, nhưng vào thời điểm mặt trăng – trái đất – mặt trời thẳng hàng nhau; trái đất đã che khuất ánh sáng của mặt trời chiếu đến mặt trăng; tức là mặt trăng đứng sau bóng của trái đất, lúc này mặt trăng tối đen dần; do bị khuất sau bóng trái đất, thời điểm và hiện tượng này gọi là nguyệt thực.